Procedura poszukiwania dawcy

Przeszukanie rejestrów dawców szpiku i analiza otrzymanych rezultatów nie zawsze jest prosta i oczywista. Biorąc pod uwagę tragiczne dla pacjenta skutki najmniejszego choćby błędu, czynności te są z reguły wyjątkowo skomplikowane.

NZOZ Medigen specjalizuje się w oznaczaniu antygenów HLA oraz w poszukiwaniach i doborze dawców do przeszczepów szpiku. Nastawieni jesteśmy przede wszystkim na szybką i wszechstronną pomoc chorym i klinikom.
Najkorzystniejsze dla chorego, kwalifikującego się do leczenia przeszczepem szpiku, są przeszczepy od dawcy rodzinnego. Prawdopodobieństwo jednak znalezienia w pełni zgodnego dawcy wśród rodzeństwa wynosi 25%. Rozwiązaniem alternatywnym dla pozostałych 75% chorych jest przeszczep szpiku od dawcy niespokrewnionego. Prawdopodobieństwo perfekcyjnego doboru dawcy niespokrewnionego, biorąc pod uwagę liczbę wszystkich możliwych opisanych antygenów HLA oraz ich dowolne kombinacje, wydaje się być niezmiernie małe.

Dla większości chorych okazuje się to jednak możliwe dzięki:

• bogatym rejestrom grupującym chętnych do oddania szpiku,
• częstszej, niż gdzie indziej, powtarzalności niektórych układów antygenowych w poszczególnych populacjach, oraz
• większej częstości występowania takich, a nie innych, antygenów, czy układów antygenowych.

Jest to sprawa ewidentna, wyczuwalna instynktownie: my, żyjący na pewnym, mniej lub bardziej zamkniętym obszarze geograficznym, mamy swój charakterystyczny (czyli częstszy niż gdzie indziej) wzór antygenowy. A więc mając bogatą kolekcję dawców szpiku będziemy w stanie znaleźć dawcę dla większości chorych. Jest duża szansa, iż w rejestrze tym znajdą się wszystkie układy antygenowe z danego obszaru, zarówno te ważniejsze jak i te mniej ważne. Wynika z tego jasno, że dla Polaka, teoretycznie przynajmniej, najłatwiej jest znaleźć dawcę w Polsce, trudniej w Europie, jeszcze trudniej w Ameryce, a wręcz niemożliwe wśród Pigmejów.

Dobrym przykładem potwierdzającym owe zależności jest sytuacja w Japonii, kraju o średniej wielkości rejestrze (>100 000 osób) w stosunku do liczby ludności (ok. 100 mln). Dzięki hermetycznym do niedawna granicom, aktualnie ponad 90% Japończyków może znaleźć dawcę we własnym rejestrze.

Proces poszukiwania dawcy szpiku podzielić można na kilka etapów. Ponieważ dobrze dobrany, zgodny dawca jest podstawą sukcesu przeszczepu, a jego znalezienie zwykle czasochłonne, dlatego tak ważne jest dla lekarza prowadzącego i pacjenta zrozumienie istoty procesu poszukiwań. Dawców dla danego pacjenta może poszukiwać tylko jeden ośrodek. Zwracanie się z prośbą o dobór dawcy do dwóch czy kilku ośrodków nie tylko nie przyspieszy procedury, ale – z powodu wzajemnego blokowania się – wręcz ją utrudni i spowolni. Poszukiwanie i dobór dawcy musi być prowadzony w ścisłej współpracy z ośrodkiem transplantacyjnym.

Spis treści:

1. Oznaczanie antygenów HLA

2. Wstępne przeszukanie

3. Formalne przeszukanie rejestrów

4. Oznaczanie antygenów HLA-DR

5. Typowanie potwierdzające

6. Pobranie szpiku

7. Ramy czasowe